Kreatywność jest jedną z kluczowych kompetencji współczesnego świata. U dzieci w wieku przedszkolnym naturalna ciekawość, potrzeba eksploracji oraz skłonność do twórczego działania stanowią fundament, który warto świadomie wspierać. Twórcza aktywność dziecka to działalność prowadząca do powstawania nowych, często nieoczywistych rozwiązań. Wynika ona z naturalnych potrzeb poznawczych i emocjonalno-motywacyjnych. Dzieci podejmują aktywność twórczą chętnie, ponieważ daje im ona satysfakcję, pozwala na samodzielne działanie i rozwijanie wyobraźni.
Współcześnie coraz większy nacisk kładzie się na kształtowanie postawy twórczej, otwartości na nowe doświadczenia, umiejętności rozwiązywania problemów oraz nieszablonowego myślenia. W procesie rozwijania kreatywności ogromną rolę odgrywają dorośli – rodzice, opiekunowie i nauczyciele – którzy poprzez swoje działania mogą tworzyć przestrzeń sprzyjającą rozwojowi twórczości.
Działania wspierające rozwój kreatywności
W celu efektywnego rozwijania kreatywności u dzieci szczególnie ważne jest stwarzanie im możliwości samodzielnego działania. Niewskazane jest podawanie gotowych rozwiązań, gdyż ogranicza to proces myślenia i odkrywania. Dziecko powinno mieć prawo do popełniania błędów, które są naturalnym elementem uczenia się.
Kolejnym istotnym elementem jest inspirowanie dzieci oraz docenianie ich wysiłku. Pozytywne wsparcie buduje ich pewność siebie oraz motywuje do dalszych prób twórczych. Ważne jest również zadawanie pytań, zarówno przez dorosłych, jak i umożliwienie ich zadawania dzieciom. Pytania rozwijają ciekawość, pobudzają wyobraźnię i skłaniają do samodzielnego myślenia.
Istotnym aspektem jest wspólne czytanie, które pobudza wyobraźnię znacznie bardziej niż bierne oglądanie obrazów. Rozmowy o przeczytanej treści, dostrzeganie szczegółów podczas spacerów oraz zachęcanie dziecka do opowiadania – dodatkowo wspierają rozwój językowy i myślowy.
Ważnym zadaniem dorosłych jest również wspieranie zainteresowań dziecka, nawet jeśli są one nietypowe. Pozwala to na budowanie poczucia wartości i motywacji do działania. Równie istotne jest dbanie o rozwój wszystkich zmysłów, ponieważ bogata stymulacja sensoryczna wspiera rozwój poznawczy i twórczy.
Przykłady zabaw rozwijających kreatywność
Zabawy plastyczne, obejmujące korzystanie z różnorodnych mas plastycznych, materiałów z recyklingu czy malowanie na dużych powierzchniach, rozwijają motorykę, wyobraźnię oraz swobodę twórczą.
Wspólne gotowanie daje możliwość eksplorowania smaków, zapachów i struktur, a dodatkowo sprzyja eksperymentowaniu.
Zabawy muzyczne rozwijają wrażliwość słuchową i pozwalają dziecku tworzyć własne rytmy czy interpretacje ruchowe.
Zabawy matematyczne i przyrodnicze uczą logicznego myślenia, obserwacji, stawiania hipotez i wyciągania wniosków, a także rozbudzają ciekawość świata.
Bogactwo aktywności i różnorodność doświadczeń sprawiają, że dziecko może odkrywać swoje możliwości, uczyć się poprzez zabawę i angażować różne obszary rozwoju.
Podsumowanie
Rozwój kreatywności u dzieci wymaga czasu, uwagi i wsparcia ze strony dorosłych. Dzięki odpowiedniemu podejściu, zachęcaniu do samodzielności, inspirowaniu oraz stwarzaniu warunków do twórczego działania możemy wspierać naturalny potencjał dziecka. Kreatywność rozwijana w dzieciństwie staje się fundamentem radzenia sobie w nowych sytuacjach, budowania pewności siebie oraz rozwijania kompetencji potrzebnych w dorosłym życiu.
Opracowała: Magdalena Partyka
Literatura
- Dąbek A., Psychologiczne podstawy twórczej aktywności dziecka, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Zielona Góra 1988.
- Krzywoń D., Kraina kreatywności. Sposoby przeciwdziałania rutynie w pracy z dziećmi poprzez ekspresję twórczą i artystyczną, Oficyna Wydawnicza Humanitas, Sosnowiec 2008.
- Szmidt K. J., Twórczość i pomoc w tworzeniu w perspektywie pedagogiki społecznej, Łódź 2001.